Liever een goede digitale tool dan een docent?

Wordt de docent overbodig door ICT ontwikkelingen?

Is ICT per definitie een verrijking in de klas? Wat maakt dat studenten baat hebben bij het gebruik van ICT tijdens de les? Moeten alle docenten op de hoogte zijn van de mogelijkheden op het gebied van ICT? Is een mobieltje in de klas een must of een last?

Bovenstaande vragen houden me bezig sinds ik de cursus ‘De digitale docent’ volg. In deze cursus gaat het om het zinvol inzetten van digitale werkvormen in het onderwijs. Wat duidelijk wordt is dat ICT gebruik niet vanzelf leidt tot zinvolle lessen. Een docent moet het gebruik van ICT goed doordenken.

Computergebruik en digitale webtools hebben vele voordelen. Ten eerste is goed meetbaar wat het niveau is van de individuele student. Docent en student kunnen op eenvoudige manieren ontdekken hoe het is gesteld met het niveau van de student. Vervolgens zijn er vele mogelijkheden tot het bieden van maatwerk. Studenten met moeite met bepaalde vakken kunnen eenvoudig en zonder al te veel bemoeienis van de docent hun kennis bijspijkeren. Of goede studenten kunnen alvast een stapje extra maken. Studenten kunnen zelfstandig aan het werk, kunnen zelf informatie opzoeken en zijn veel minder afhankelijk van de docent. Er kunnen schaalvoordelen optreden en er is meer afwisselingen in de werkvormen. Ook wordt het onderwijs minder statisch, lessen kunnen snel aangepast worden aan nieuwe inzichten.

Voordelen genoeg, maar ICT vervangt de docent niet als vanzelf. Mensen leren ook door samenwerken met andere studenten, ervaringen uitwisselen en feedback geven en ontvangen. Deze vaardigheden leer je niet alleen in een ICT omgeving, maar zeker ook in een real life situatie. Uiteindelijk gaat het om de juiste balans tussen leren door ICT en leren door samenwerken tijdens bijeenkomsten. Concepten als 'Flipping the classroom' bieden hiervoor mooie mogelijkheden.

Om deze balans in lessen aan te brengen is het van belang dat docenten geschoold zijn in het toepassen van ICT vaardigheden. Dat geldt voor zowel jonge als oudere docenten. Om de student van nu optimaal te kunnen begeleiden moet elke docent beschikken over een minimum aan digitale vaardigheden en kennis over digitale tools. Eigenlijk zouden alle docenten eens zo’n cursus als ‘De digitale docent’ moeten volgen.